Als al je ervaringen logisch kunnen worden verklaard, dan heb iets heel belangrijks in het leven gemist. - Gurudev Sri Sri Ravi Shankar
Drie soorten logica
Om jezelf te kennen of je daden te beoordelen moet je drie soorten logica kennen: Tarka, Kutarka, and Vitarka.
Tarka
Tarka betekent 'logisch'. Het is sequentieel logisch begrip; het vergroot wetenschappelijke kennis. Wanneer sequentieel logisch begrip verandert, dan verandert ook de wetenschappelijke conclusie. Zo werden bijvoorbeeld bestrijdingsmiddelen in het verleden als heel nuttig gezien, terwijl nu is aangetoond dat ze schadelijk zijn. In Tarka verandert het paradigma.
Kutarka
Kutarka betekent verkeerde logica wanneer de intentie niet goed is. Hier wordt logica gebruikt om fouten te vinden of iets recht te praten dat krom is. Diep van binnen weet je dat het niet goed is, maar toch kun je logisch beredeneren dat het goed is. Dit wordt Kutarka genoemd.
Een voorbeeld van deze manier van redeneren is: de deur is half open betekent dat de deur half dicht is. Dus de deur is helemaal open betekent dat de deur helemaal dicht is! Of: God is liefde. Liefde is blind. Daarom is God blind!
Vitarka
Vitarka is een bijzondere logica die gebruikt wordt om waarheid te ontdekken. Een voorbeeld hiervan zijn de Yoga Sutra's van Patanjali.
Logica die leidt tot samadhi
Deze logica begrijp je, en wanneer je het hoort of leest of erover praat, dan heeft een een bepaald effect op je bewustzijn. Dit is samadhi, wat gelijkmoedigheid betekent. Dhi is het intellect of het vermogen in het bewustzijn dat je ondersteunt. Wanneer we over het zelf praten met een bepaalde logica, dan zijn we in een staat van samadhi.
Vitarka is het stellen van vragen waar geen duidelijk antwoord op bestaat.... Wie ben ik? Waar ben ik? Wat wil ik echt? Deze filosofische vragen brengen spirituele kennis voort en verruimen het bewustzijn, waardoor Atma Gyan (kennis van het Zelf) toeneemt.
Vitarka – logica die onomkeerbaar is
Logica kan altijd veranderen. Vitarka is logica die niet kan worden verworpen en die niet omkeerbaar is. Je ervaart het wanneer je bij iemand staat die overleden is - het is duidelijk dat het leven dat er voorheen was, er nu niet meer is. Op dat moment is je bewustzijn in een andere staat. Wat voel je op zo'n moment wanneer je niet emotioneel aan deze persoon gehecht bent? Je voelt: dit is het einde. Iets soortgelijks ervaar je aan het einde van een film. Wanneer mensen uit een bioscoop lopen, dan zie je dat ze in een bepaalde bewustzijnstoestand verkeren. Op dat moment is de logica in hun geest onomstotelijk en onomkeerbaar.
Alles verandert, kan niet anders dan veranderen, om uiteindelijk op te lossen en te verdwijnen. Dit is duidelijk. Deze vitarka tilt het bewustzijn naar een hoger plan.
Hoe kun je dit ervaren?
Om dit te ervaren hoef je niet met je ogen gesloten te zitten. Ook met open ogen is het duidelijk, dit gevoel van 'ik'. Alles is leegte. Alles stroomt.
De hele wereld is slechts een elektromagnetisch veld, zoals beschreven in de kwantummechanica. Dit is vitarka.
De wetenschap is gebaseerd op tarka of logica. Onomkeerbare tarka is de kwantumfysica.
De kalme geest (of meditatieve ervaring) die hierdoor ontstaat is vitarkanugama samadhi.
